(付録：Bitiの夫Zumaの憑依霊マサイの布に対する唱えごと)
6241,"呪文","ズマの妻に瓢箪子供を与える1","Chari_Malau","(after stuffing nyungu with mihi, Chari ties mwana wa ndonga with chidemu cha mulungu, holding it over the ubani, then makes makokoteri) C: Uu. Basi haini arumwengu. Nagomba singagombere saa zizi. Nikagomba be ninagomba kpwa Biti. Biti wavyalwa ni abaye na ameye. Adziphovyalwa ni chumbe cha mulungu. Ni binadamu wa Mulungu. Ala mino nikahenda vivi wahi, ninafanya vivi kpwadze? Biti wambwa yunahenzwa mwana wa ndonga. Mwana wa ndonga yuyatu wahi, kadzangbwe kuhumbulwa yuyu. Ala sino hudzangalala. Hudzangalazwa ni mwana. Mwana ni mukongo. Mwana ni mukongo. Ukongo ni mwiri moho, mwiri moho na nyayo kuzizima. Ninamwamba hai. Kudza na kumwamba hai, be ni mwana. Mwana namuhenza uzima. Chikala kpwamba ni mwimwi kpweli himwi, arumwengu we mwana mulungu, mwana mulungu mulunguzi, hiwe ndiwe marera, nahenza karatu kanyinyi kakale kazima kasiayuse abaye kasiayuse ameye. Mwana yuyatu ukale dza kpwamba uu uganga yikale ngoma, yo nyungu, nyungu yikale ngoma,nyungu yikale nguo yiyatu nyungu. Nyungu yikale wira. Vivi rero be naika nyungu ya mwana mulungu mwanamulungu mulunguzi, hiwe vunzarere nyoka mubomu. Ninkpwamba pore.",,1993/11/20 0:00:00
6242,"呪文","ズマの妻に瓢箪子供を与える2","Chari_Malau"," Mino uganga siuiyire, uganga nauhewa ni k'oma na mulungu. Mino sendere phatu nikenda ona mutu unagomba gakpwe be nichilaa hipho nikawala melevu, mino nawala uganga, be wa kuhewa ni enye. Sihewerwe uganga ni mutu munjine, mino nahewa uganga ni mwalimu dunia. Na mwalimu dunia be ni mulungu mubomu. Rero mino wahi, ninahenza mwana aphole phamwenga na ameye. Nyungu ni teri, nyungu yinadzifukizwa yuse ukongo. Ukongo ukale pungu wuruke. Ninamwamba pore na pore ni kusikira kuvugula ngoma ni kukala nzima. Mino si muganga ala uganga wenye be una mulungu. Mino wangu ni kpwika mukono, k'oma za kpwao na za kpwangu, na mahe gangu na mulungu nao kugbwira. Nahenza tu vivi nichuka phapha tu, kale dza kpwamba ukongo dzikudza uwala nende nikausindike ko muhoni. Mwana yuyu akale muzima. Chikala ni uwe mwanamulungu kpweli, be mwana yuyu akale muzima. Ninamupha mwana. Dzihenda mufunga tu chidemu. Kana ushanga Lakini umanye tu kukala yuyu mwana achikala muzima ta yuyu mwana yundakudza humbulwa yuyu wa ndonga. Namanya mwana wa ndonga ambaye unavoyerwa mwana ariye wavyalwa kare kaikpwa vivi, paka ahumbulwe, bemba kuratu kuhumbulwa nako ni nafasi. Maana kuhumbulwa kunahenza kale ngoma hiyi. Yo ngoma nayo uchiyipiga unahenza ukusanye adamungbwa, o adamungbwa uchiakusanya anahenza pesa. Amba mwinyi we.",,1993/11/20 0:00:00
6243,"呪文","ズマの妻に瓢箪子供を与える3","Chari_Malau","(Chari makes the patient hold mwana wa ndonga, pours water of chiza over the patient and her baby, utterring njerenjere seven times. Then she makes makokoteri.) C: Bismillah Rahmani rahim(twice). Audhubilah minasheitlan rajiim. Iyyaka na abuddu wa iyyaka na staiin, maalik ya umidin, mswalata muhammad na mladina mtallaihim. Basi nagomba singagombere saa zizi. Ala nikagomba be ninagomba kpwa Biti. Biti wavyalwa ni abaye na ameye, adziphovyalwa ni chumbe cha mulungu, ni binadamu wa mulungu. Lakini yunateseka. Kuteseka kpwa kpwakpwe, unateswa be ni uvyazi. Na mwiriwe phamwenga. Ala mwenye akamba vyo visibabu vinji mino nichikala dzipata mimba ta nichipata mwana, sambi ndo ukongo mwenga kpwa mwenga hata soya kamare kamare. Ala ninamuvoya ndugu namuvoya, namuvoya a kpwa vuri, a kpwa mwaka, a mulairo wa dzuwa, a mutserero wa dzuwa, abugubugu, achina kaziya ka nyenze. Ninamuvoya a mwanaduga, mwana toro, mwana mayunga, mwana mukangaga, chimbikaya munyetera ziya, mwana muungu marera, mwanamulungu, mulunguzi jumura phamwenga na mwana musambala. Ninamuvoya a jabijabi, ngura na ngura, dzombo kpwa mayo, mpigao kondo samburu ya Mgamani, mkauya mudzini mkalola ndima kaya pongbwe yinavunzwa. Mukambwa ni mwimwi haini.",,1993/11/20 0:00:00
6244,"呪文","ズマの妻に瓢箪子供を与える4","Chari_Malau","(mkokoteri continues) C: Ninamwamba hai a chimbepho, ninamwamba hai a ching'ang'ini, namwamba hai a chirima cha dzombo, a mihimibomu, achina ziya ra chitsanze ta achina ziya ra mangera. Namwamba haini. Ninamwamba hai, ela nikadza nakpwamba hai be nagomba na uwe vunzarere, uwe nyoka mubomu, we mwanamulungu, ni uwe mwamnyika. Hiwe mwanamulungu ndiwe marera, hiwe mwana mulungu ndiwe ufugaye kanyinyi ta kakakula. Rero mwana ni mukongo. Na sino kahumanya kpwakosekani. Kahumanya kunani. Ala hunambwa kukala uwe mwana mulungu ndiwe dzigbwira mwana kamare kamare. Hata kpwenzi kuphonyosa tsetsetse. Rifanywaro karikala kamare kamare. Hiwe mwanamulungu ukatuwirizwa ni mwana p'ep'o phamwenga na mubarawa. Sanzuwa, bulushi, mukpwaphi, chitsimbakazi cha mbinguni, chitsimbakazi cha ziyani, p'ep'ok'oma wa kuzimu, p'ep'ok'oma wa ziyani, phamwenga na uwe mugala, hiwe muboni, mudahalo, uwe mukorongo, mukoromea, dungumale, zimu na chizuka, sunduzi, mudoe. Mudoe ni uwe murima ngao, mutumwa ni uwe mungindo. Kuna hiwe dena na nyari, chiyugaaganga, luki, mbilichimo, kare na gahsa, hiwe rero ni rero, uwe mandano, mwana pungahewa.",,1993/11/20 0:00:00
6245,"呪文","ズマの妻に瓢箪子供を与える5","Chari_Malau","(mkokoteri continues) Kuna hiwe mudigo. Muchetu wa chidigo ni uwe mujita k'oma, hiwe shera. Ni uwe ni madiwa. U shera usherye moyo, ukashera chitswa, ukashera ndani, ukashera magulu, ukashera roho, nakpwamba pore. Nakpwamba pore kuna hiwe jine bara wa chimasai, gologoshi, ngai mukamba, mukavirondo, mumawia, munandi, mumanyema. Ninamwamba hai. Ninamwamba hai, kuna uwe gojama, gojama ndiwe dzigbwirikana na mumawia, namwamba poreni. Muchigbwira mudzigbwira, haini haini. Mwimwi ndimwi murio na kazi ya kuuhusa mwana. Mwimwi ndimwi murio na kazi ya mwana phondagbwira yunadinya ta akagbwira dzitsore yunadinya. Ni hiwe mwawiya phamwenga na gojama. Namwamba pore. Na pore ni kusikira kuvugula ngome ni kukala nzima. Hata kumba munahenza safari, za kukala ni kuuswa, mwa asafari mwimwi, bemba chitu ni nafasi. Rero naika nyungu ya uwe mwanamulungu. Ritengezwaro karikala, ala unambwa uwe ndiwe dzigbwira. Vivi nyungu ni teri. Ninahenza uzima wa mwana yuyu. Hata kumba ni ngoma, be ukale siku zinjine. Mwana akale ni muzima. Mino vivi nahenza nyungu yihende teri, be ra kuphoza mwana. Mwana be phamwenga na ameye. Kakuna kondo. Kakuna kondo. Hiwe laika, laika mwendo, laika mwenda na upepo, uwe chigbwengo, makangaga, nuhusi pagao, haini haini hudzegbwa mwenu maguluni. Kakuna kondo.",,1993/11/20 0:00:00
6246,"呪文","ズマの妻に瓢箪子供を与える6","Chari_Malau","(makokoteri continues) Kondo weri ni dzuzi na dzana. Ahehao ni airi, achidza wa hahu, akakanya. Rero dzikala mwamuzi nakanya kondo. Mino si muganga. Muganga mwenye ni mulungu. Kpwangu ni kpwika mukono wa neema, kuya lukombe la kanda, kpwenda sagala, kuhurira. Ninamwamba pore. Nyungu hiyo, mihaso hiyo, vuo hiro, moge, mwana mumurichire. Mwana ukongo ukale mutsuchi utsuke. Kakuna mwana kurira, kakuna mwana mwiri moho, kakuna mwana kuzizima mwa nyayo, kakuna mwana kudzuhuka, kakuna mwana kukohola, kakuna mwana kukala ni saa yiyi ni muzima, dzuwa richitswa atu anachesa matso. Mumuvugule mwana mumuvugule mwana samba ndiwe marera. Ninakpwamba pore, kakala ni ngomayo sindakupha mbara. Dzikupha mwana hiye, ni mufunga uo. Alakini chitu ni nafasi na chitu ni mutsumwa. Sino huchona mwana ni muzima ndipho hundapata nafasi ya kupiga ngoma, kuhumbula mwana wa ndonga. Lakini vino sambi ninakupha nyungu, ninakupha mihaso, ninakupha vuo, na nakupha mwana, mwana yuyu akale muzima, haini ndugu zanguni. Aah dzitsoka. Hofwii.",,1993/11/20 0:00:00
6247,"呪文","ズマの妻に瓢箪子供を与える7","Chari_Malau","(After the makokoteri for showing mulungu mwanawe, Chari starts asking for permission of Muduruma, while repeatedly shaking hands with the patient.) C: Uwe muduruma, mwana kalumengala, Mba ndiwe kasidi. Ninakpwamba pore musena. Pore ya kpwangu wahi, mino dzilavya nyungu. Nyungu si ya mutu munjine, nyungu ni ya mwanamulungu. Na kakuna mutu wa kuchira mulungu. Hata uwe mutu kpweli uriye kpwamba u mutu muvyere. Lakini ni paka mulungu afanyirwe. Vivi dzikupha nyungu ya mwanamulungu, nyungu yiyo muyiphokere mosini mushirikiane. Namanya kurya kamare kamare, lakini mosini muphokere nyungu. Hiwe udzike kanda munzio chikala unadzifukiza, si nyungu uyigbwire. Mino nahenza yidzifukizwe yiyatu yichisira yiyatu, undapata yako undapata yako. Ala vino muphise muyao adzifukize nyunguye. Sino unahendadze, hunapa mwana nyungu, kpwa mwana akale muzima. Mwana ni mukongo kutoka hangu avyalwe. Mwana kafuhuka kamare. Vivi rero be dzilavya nyungu na ni mosini mumulole mwana na matso mairi huya. Maana yuyatu be ni muja wa mulungu na ni mutu wenu. Vino sambi mwana yunateseka ta mwiri kaphana kahiri. Amba vugulani, kala ni uwe undakudza upate nyunguyo. Be mpaka yiyatu yisire maana yako ni ya siku nyinji. Mwinyi. Usidze ukamba mbona mino sambirwa ta kunahendwa maneno na sigamanya. Hai. C: Namba dzigaphunguza jeri jeri mimi.",,1993/11/20 0:00:00
6248,"問答","ズマの妻に瓢箪子供を与える8","Chari_Malau","(about chiza cha mulungu) H: Yaani kachikala konze chiza chichi? C: Aa kachikala konze. H: Kachikala konze? Kpwa ni cha mwana wa ndonga.. C: Ni cha mwana wa ndonga kala ni nafasi. Vivi yiyi nge kayimwagbwa, na riri ngeri karimwagbwa ta ridze rimwagbwe siku ya ngoma. Lakini we, nzala ni bomu. H: Kpwa hivyo ni ya siku saba, yino nyungu? Haya uchilaa phapho yuyu yunaikpwa gunguhi ra chitanda? C: Yuyatu? Eee yuyu achidza fika nichidza ndakudza mulolera vyakuhenda ni muhende. H: Yundaikpwa.. C: Eee ndamwika mumo nyumbani. H: Gunguhini? C: Aa, si wa gunguhini kahiri yuno. Maana wa gunguhini unahenza akale ye muchetu kana tumbo. Sambi pharatu gunguhini kumusa paka ye muchetu ainjize. Sambi yuno kpwidima kumwika gunguhini. Mba yuna mwana kare ko dzulu chitandani. H: Kpwa hivyo.. C: Ni nidze nimwike mo chitandani.",,1993/11/20 0:00:00
6249,"問答","ズマの妻に瓢箪子供を与える9","Chari_Malau","H: Chitandani kare? C: Sambi atarizire ngoma. Mumo nami kenzi kukala siku anji. Ni pesa tu zinayuga, la utu uu ngeri kudza humbulwa kamare uu. Zuma: Yaani yunahumbulwa siku ya rini sambi? C: Unahumbulwa ngomani. Mba yuno. Z: O wa ngoma ndio urio unabuja(=ku-yuga). C: Ah kubuja kpwa ngoma ni zo pesa. Z: Maana sikpwamba sindafika mwisho wa mwezi. Sikpwamba kahi mwisho wa mwezi ni sina vipeni, aa aa. Nina vipeni vyenye, lakini sambi.. C: Maana dza uwe uriye kpwamba unamanyikana u mwana aa. Kuriwa pesa anji sana kamwe, ala..",,1993/11/20 0:00:00
6250,"呪文","ズマのマサイの布に対する1","Chari_Malau(Zumaの屋敷）","C: Basi haini arumwengu. Nagomba singagombere saa zizi. Nikagomba be nagomba kpwa Zuma. Zuma wavyalwa ni abaye na ameye. Adziphovyalwa ni chumbe cha mulungu, ni binadamu wa mulungu. Alakini Zuma yunateseka, kuteseka kpwa kpwakpwe.. Z: Hata riratu ni vuo pia kariyuga mutu. C: Ni kumwagire? Z: Eee ni mwagirani. C: Namba kahi una nyama a wivu? Kpwani anjine kaenzi vuo ra mutu. Siswi ndio ugbwirao aratu haya sambi. Aa sana. Chisha kavuo kananuka nzili. Shahada ni mara tatu. Haya vugulani, vugulani, vugulani. Namwambira be muvugule pesa zidze upesi upesi.(pouring vuo over Zuma) (makokoteri resumed) C: Bismillahi. Basi nikagomba be ninagomba kpwa Zuma. Zuma ni mukongo, kutoka pindi, hata kuno kukokoterwa yino nguo, alakini ye mwenye si muzima wa cho chitswa kamare kamare. Be si mwanzo wa kakala wanza dzana, wanza kapindi. Rero wahi mino ninamupha nguo, nguo yiyatu si nguo ya mutu munjine. Nguo ni ya Maasai. Na wahi kuna vitendo vyambavyo kpwamba vinaidima vikakala. Vitendo nini? Kuna uwe mwenyezi mulungu kamare kamare, maana kuchirwa na kuchirirwa.",,1993/11/20 0:00:00
6251,"呪文","ズマのマサイの布に対する2","Chari_Malau(Zumaの屋敷）","(asking Zuma) C: Nguo ya mulungu wavala we baye? Z: Eeh navala mba yichahuka. (makokoteri resumed.) C: Vino nalavya nguo. Nguo ni yani? Wahi ni ya maasai. Z: Yo ya mulungu yisimale wiki, nende nikayiwale. C: Kuna mulungu, uwe mulungu, usidze ukamba be mino ninaambirwa na nguo si yangu. Apana. Ninagomba na we mwanamulungu ndiwe mwenye ngome ta kumba kuna ajeni mino siamanya. Hiwe mwanamulungu ukatuwirizwa ni mwana p'ep'o, mbarawa, sanzuwa, bulushi, mukpwaphi, chitsimbakazi cha mbinguni, chitsimbakazi cha ziyani. P'ep'ok'oma wa kuzimu, p'ep'ok'oma wa ziyani. Hiwe mugala, muboni, mudahalo, uwe mkorongo, mkoromea, dungumale, zimu na chizuka, sunduzi, mudoe. Mudoe ni uwe murimaa ngao, mutumwa ni uwe mungindo. Ninakpwamba pore. Ninakpwamba pore uwe mwenyezi mulungu. Ukauye anao osini. Ala mino nalavya nguo be nguo ni ya jine bara wa chimasai. Hiyuno ni mutu ambaye kpwamba ni mutu wa chibarua cha afanyacho ni cha kuguza maziya. China pesa kamare lakini vino ta ye mwenye naye uteseka kamanya kukala pesa zinendaphi. Ta unaona pesa kumwagika tu. Na kazimanya zenda upande wani.",,1993/11/20 0:00:00
6252,"呪文","ズマのマサイの布に対する3","Chari_Malau(Zumaの屋敷）","(makokoteri continues) C: Rero ninamupha mukono. Mukono be chiha wa tototo. Nmupha nguo ambayo kpwamba ni ya nyama. Vivi mumuvugurire, mumuvugurire kazi ya kpwakpwe achifika kuratu pesa azipate ta za kuchira. Una mwana ariye kpwamba wagula yiyi nguo. Yuyu mwana yuyu be dzamba ashirikiane na matajiri kpweli kpweli hata zo pesa akale kazina kazi. Mumuvugurire. Yuyatu yudzima ni mutumishi wenu. Yuna mutumikia ni sikari wenu una mufanyira. Alakini musimuphe shida kuratu. Na yuyu mwenye naye, atsume, chidide chakpwe, chidide cha mwanawe. Achifika phapha mudzini, vitu vinang'ala. Ni tototo. Rero dzikupha nguo hiwe jine bara wa chimasai. Chikala wayipheza pindi simanya. Alakini uphokere nguo be na kumuvugurira kazi kakuna kumnyazira pesa. Kakuna kukala pesa kazimanya zendako. Zuma: Roho kumwahuka, kusinywa ni yo kazi. C: Mwanadamu ni yuyatu atsumaye akapata. Je chidzakala yo kazi unayifanya na kanayo shida kamare kamare, hata ni kutsukirwa kunji tu, usiru unji be kawokola chitu. Undakala musiru phapha phakpwe mudzini, ende akakale musiru ta na o matajiri amupao pesa kuratu. Maana mutu uchidza mona unakugurira chitucho manya ni tajirio. Je chidzakala ndiwe ndiye anza ukali, vyo chitucho chindagulwa? Vindaogophewa!",,1993/11/20 0:00:00
6253,"呪文","ズマのマサイの布に対する4","Chari_Malau(Zumaの屋敷）","(makokoteri continues) C: Ndo u masikini kuphenya mudzini. Mwanadamu kaahuswa moyo ni chituche, mwanadamu katiywa wasiwasi ni kaziye, mwanadamu kasinywa ni kaziye. Vivi rero mumuvugurire, kakuna chitswa wala kakuna chizungu, kakuna moyo wa nyuma, kakuna chunu kutoka, kakuna roho kpahuka, kakuna wasiwasi, kakuna kusinywa. Kpwanza kupatana na muchewe, ndo chividzo. Tsumo ndo ridzapho. Mutu achidza kala kapatana na muchewe, tsumo kaphana mudzini. Vino nahenza apatane na muchetu, achipatana na yuyatu muchewe unapatana ta na anae. Je, ye achidza kala upatirwa nguo dza vino, ni mwana, mba ni mutumishi wenu, mumuvugurire ta yiye kuko. Aone mambo matana matana. Azidi na kumugurira. Kpwanzo yo nguo ya mulungu nahenza yisimale ta wiki. hata kutsola atsole mba mino ndo nihenzavyo. Mba mwinyini mwi ndugu zanguni. Pore phokera nguo hiwe jine bara wa chimasai, uphokere nguo, gologoshi, ngai,mkamba, mkavirondo, maana pharipho ani, pharipho masai ndipho pharipho ngai, ngai ni uwe mukamba Mwinyi. Bisimilahi rahman rahim. Adhubilahi minashetan rajeem. Iyyakana budu wa iyyaka na mstaiyn. Maaliku ya ummideen, mswalat muhammada na mhadena mlalaihim. Tairen shailullh.",,1993/11/20 0:00:00
6254,"呪文","ズマのマサイの布に対する5","Chari_Malau(Zumaの屋敷）","(makokoteri continues) C: Ninawaambieni ndugu zanguni, tena ninawaambieni muniswamehe kwa masaa. Mwinyini mwinyini. Tumeanguka ndani ya miguu yenu. Tunawaambieni munifungulie mulango wa kibla, munifungulie mulango wa saba na sabini. Munifungulie mulango wa barakat. Mwnyini mwinyini, wa konde la maji, wakina ziwa la damu, wa mikokoni, wa mikarafuni, wa midodoni, wakina jangwa. Poleni. Ninasema na wewe mpemba. Mpemba rohani, mwarabu, mwalimu kuruwani, kuna zikiri, zikiri maiti, zikiri navi, zikiri maulana, jine bahari, zurura makka, sdiani makka, jabali wa makka, mwinyini mkalia anga. Mwinyni mwinyini tumeanguka ndani ya miguu yenu, msije mkasema, tunaambiwa, tunaambiwa nini nduguzanguni tena tunaambiwa hakuna chochote, hakuna lolote. Tumetoa kijiguo, tena ni cha nani? Ni cha Massai. Kuna mpemba sudiani, kuna mpemba, kuna rohani, mwalimu, kuna sudiani makka, zurura makka, jabali wa makka. Nyote kuna mwarabu. Mwarabu msikiti, kuna mwarabu musomalia, kuna mshihiri. Mwinyini mwinyini nyote ndugu zanguni. Waalimu nyote wote, msongamane, nduguzanguni. Mshirikiane kwa vizuri, ndugu zanguni. Mpeni nafasi, ikiwa munataka kufanyiwa, mpeni nafasi, mfungulieni njia msimfungie baraka. Mtapata na nyinyi kitu ni kimoja kimoja. Na yule mtoto ambaye kwamba amenunua hii nguo, mumpe nafasi, mumfungulie baraka zake, msifungie njia. Mpate hata nyinyi mtapata. Yule ni mtumishi wenu, yule ni askari wenu.",,1993/11/20 0:00:00
6255,"呪文","ズマのマサイの布に対する6","Chari_Malau(Zumaの屋敷）","(makokoteri continues) C: Na huyu mwenyewe naye na biashara zake, akifika kule ashirikiane na matajiri. Mwinyini shailullah tumeanguka ndani ya miguu yenu, mwinyini mwinyini mpolee hiyo nguo nyote ndugu zanguni. Mshirikiane kwa hizo nguo. Mtu kidogo kikipatikana nyote mkiangalie mjue hii ni njaa. Siku hizi uchaga ni pesa. Tunakubali tena tunataka lakini pesa hazikai nymbani. Mwinyi. Shailullahi. Namwambieni ndugu zanguni. Mpolee nguo hiyo. (makokoteri ends) C: Aa baba. Dzitsoka, dzisema.",,1993/11/20 0:00:00